Ξενοφοβία

Ξενοφοβία. Η διαχρονική μάστιγα που καραδοκεί στα ζοφερά παρασκήνια κάθε κοινωνίας, έτοιμη να βγει την κατάλληλη στιγμή στη σκηνή ως πρωταγωνίστρια στις εκτυλισσόμενες τραγωδίες. Τραγωδίες που έρχονται σε πλήρη ευθυγράμμιση με τα ένστικτα επιβίωσης κάθε εκάστοτε κοινωνικής ομάδας αποτελώντας, καθώς φαίνεται από τη διαρκή επανάληψή τους στον διάβα του ρου της ιστορίας, αναπόσπαστη ανθρώπινη προδιάθεση. Γιατί όμως εμείς οι άνθρωποι πασχίζουμε να περιθωριοποιήσουμε, να “κατασπαράξουμε” ή ακόμα και να βλάψουμε έναν συνάνθρωπό μας, που διαφοροποιείται απλά ως προς ορισμένα χαρακτηριστικά;

Τελικά, φαίνεται πως αυτά ακριβώς τα ορισμένα χαρακτηριστικά διαβρώνουν ριζικά την αποδοχή και την ανοχή που δύναται ένας “ξένος” να δεχτεί. Γιατί ένας ξένος συσσωρεύει στο πρόσωπό του αντιλήψεις, τρόπους ζωής, εθνολογικά γνωρίσματα, ιστορία, θρησκεύματα και πιθανά συμφέροντα που αντιτίθενται ή μάλλον θαρρούμε πως αντιπαρατίθενται στα “δικά μας”. Το έθνος, η κοινωνία, η ομάδα θα ορθώσει τα ομφαλοσκοπικά προστατευτικά της τείχη για να εκμηδενίσει τον αλλοπρόσαλλο αυτό παράγοντα που τολμά να διαταράξει την ομοιογένεια που επί αιώνες οικοδομεί στους απορροφητικούς κόλπους των μελών της, επεκτείνοντας μάλιστα πολλές φορές τα ιδεατά και υλικά σύνορα, την επικράτειά της, σε βάρος του τιτλοφορημένου εχθρού. Τυχαίο είναι άραγε που κατεξοχήν θιασωτές της ρατσιστικής θεωρίας και του βίαιου εθνικού επεκτατισμού αγόρευαν στα λυσσασμένα πλήθη με όρους όπως “ζωτικός χώρος”, διαμηνύοντας πως η υπόστασή τους ως σύνολο συνιστά άρρηκτο συνδεδεμένο κρίκο με την εξόντωση του “άλλου”;

Ζωτικός χώρος όμως γιατί; Μα προφανώς για την διεύρυνση της ζεστής εστίας, αυτής της εν δυνάμει ολέθριας παράνοιας, που βέβαια με άριστο τρόπο συσπειρώνει. Αλλά γιατί; Έχετε αναρωτηθεί ποτέ για ποιο λόγο όλοι συγκλίνουν σε αυτή τη γλυκιά κρούστα ομαδικότητας;
Μάλλον επειδή περιέχει έναν ξεκάθαρα αποδεκτό μεταξύ των οικείων, ηθικό, γνωστικό και συμπεριφοριακό άξονα, έναν άξονα που ο ξένος κλονίζει με τις δικές του αρχές. Μάλλον επειδή απλόχερα προσφέρει την αγάπη και την έγνοια, ή μάλλον έναν πρόθυμο αποδέκτη της αγάπης και της έγνοιας ανθρώπων που στερήθηκαν στη ζωή τους αυτών των θεμελιωδών αναγκών κι έτσι οι ξένοι αντιμετωπίζονται ως παραστρατημένοι “σαμποτέρ” αυτής της τεράστιας “οικογένειας”. Μάλλον επειδή εκπροσωπεί τη βεβαιότητα σε καιρούς αναταραχών, την ασφάλεια σε καιρούς κρίσης, το απάγκιο στις φουρτουνιασμένες θάλασσες της ανησυχίας, με τον ξένο να είναι εκείνος που δεν ενστερνίζεται τα ίδια γνωρίσματα, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζονται οι πράξεις του ή ακόμα και οι ίδια του η ύπαρξη ως το αδιαμφισβήτητο αίτιο κάθε τυχούσας ανατροπής στη συνοχή της κοινωνικής τάξης. Και πού καταλήγουμε; Στην ποταπή, καταστροφική και ανάλγητη κατάντια της πάσης φύσεως εξόντωσης του “άλλου”, ως απόσταγμα της τρωτότητας και της αστάθειας των καιρών που σαν ορμητικός χείμαρρος σαρώνει κάθε πηγή διαφορετικότητας και πλουραλισμού και σαν δρεπάνι θερίζει κάθε προεξέχον στάχυ, που έχει βαλθεί να αμφισβητήσει την αίσθηση του “εμείς”.

Ο φόβος, κυρίες και κύριοι και ίσως περήφανα μέλη της κοινωνικής μας τάξης, ο φόβος και η υποτιθέμενη συλλογικότητα μας μετατρέπουν σε στυγερές φάλαγγες του μίσους, που στο αποκορύφωμα της μαζικής μας υστερίας, προελαύνουμε με βαρύγδουπες τυμπανοκρουσίες ως ιεροί προασπιστές του “δικού μας”, του “μέλλοντός μας”, του “εμείς μας” ενάντια στον διαφορετικό, απλά επειδή είναι διαφορετικός. Αυτός ο φόβος, αυτή η αδυναμία, κυρίες και κύριοι, αυτά ειναι η ξενοφοβία!

Ασπρογέρακας Χριστόφορος